Әйелдердің ер адамдармен қатар тең құқықтары бар, алайда сонымен бірге әйелдердің міндеттері де көбірек:  жұмыстан басқа оларға аса маңызды жауапкершілік - отбасы мүшелерінің тәрбиесі мен денсаулығы және бірінші кезекте – бала тәрбиесі жүктеледі.  Қоғамдық өндірісте қамтылғандардың жартысынан көбін әйелдер құрайды. Сонымен бірге, әлеуметтік зерттеулер әйелдердің және отбасылық міндеттері бар адамдардың едәуір бөлігі еңбек заңнамасында жазылған өз құқықтарын білмейтінідігін көрсетеді.

52-бабы 1-тармағының 2) және 3)Жүкті әйелдер құқығына қатысты, егер әйел еңбек шарты мерзімінің аяқталу күніне, жоқ қызметкердің орнын ауыстырған жағдайлардан басқа, он екі және одан көп апта мерзімімен жүктілігі туралы медициналық қорытындыны ұсынса, онда жұмыс беруші оның жазбаша өтініші бойынша еңбек шартының мерзімін бала үш жасқа жеткенге дейінгі бала күтімі бойынша демалысының аяқталған күніне дейін  ұзартуға міндетті.

Жұмыс беруші жүкті әйелдерді түнгі уақыттағы жұмысқа, үстеме жұмысқа, демалыс және мереке күндерінде жұмысқа шығару, оларды іссапарға жіберуге, сондай-ақ оларды төленетін жыл сайынғы еңбек демалысынан шақыртуға құқығы жоқ.  

Бұдан басқа, жұмыс беруші түнгі уақыттағы жұмысқа, үстеме жұмысқа, сондай-ақ вахталық әдіспен орындалатын жұмысқа:

1) жеті жасқа дейінгі балалары бар әйелдерді және анасыз қалған жеті жасқа дейінгі балаларды тәрбилеп отырған басқа да адамдарды;

2) сырқаттанған отбасы мүшелерінің күтімін жүзеге асыратын не мүгедек балаларды тәрбиелеп отырған, егер медициналық қорытындының негізінде үш жасқа дейінгі балалар, мүгедек балалар не отбасының сырқат мүшелері үнемі күтімді жүзеге асыруға мұқтаж отбасы мүшелері бар қызметкерлерді олардың жазбаша келісімінсіз жіберуге құқығы жоқ.

Бір жарым жасқа дейінгі балалары бар әйелдерге және бір жарым жасқа дейінгі балаларды анасыз тәрбиелеп отырған әкелерге, демалыс және тамақтануға берілетін үзілістен басқа,  баланы тамақтандыру үшін әрбір үш сағаттан кем емес уақытта мынадай ұзақтықтарда қосымша үзілістер берілетіндігін көбі біле бермейді:

Баланы тамақтандыру үшін үзілістер қызметкердің өтініші бойынша демалыс және тамақтануға берілетін үзіліске қосылады не жиынтықталған үзілістер жұмыс күнінің басында немесе жұмыс күнінің (ауысымның) аяғында беріледі. 

Жүкті әйелдің, үш жасқа дейінгі баласы бар ата-ананың бірінің, сондай-ақ сырқаттанған отбасы мүшесін күтетін қызметкердің өтініші бойынша, медициналық  қорытындыға сәйкес, жұмыс беруші толық емес жұмыс режимін ұсына алады.

Жүкті әйелдер үшін, егер жұмыс күнінің (ауысымның) ұзақтығы сегіз сағаттан асатын болса, жұмыс уақытын жиынтықтау есебін қолдануға жол берілмейді. Бұдан басқа,  медициналық  қорытындының негізінде жұмыс беруші жүкті әйелді, орташа айлық жалақысын сақтап, зиянды және қауіпті өндірістік факторлардың әсерін болдырмайтын басқа жұмысқа ауыстыруға міндетті. Жүкті әйелге  қолайсыз өндірістік факторлардың әсерін болдырмайтын басқа жұмысты ұсынғанға дейін, ол соның салдарынан босатылған жұмыс күндеріне жұмыс берушінің қаражаты есебінен орташа айлық жалақысының сақталуымен, жұмыстан босатылуға жатады.

Жүктілігі және тууы бойынша демалыстың алдында немесе тікелей содан кейін не бала күтімі бойынша демалыс аяқталған соң әйелге оның қалауы бойынша төленетін жыл сайынғы еңбек демалысы беріледі.

Әйелдерге өтініші бойынша және белгіленген тәртіпте берілген жұмысқа жарамсыздығы туралы парақ негізінде, егер өзге Қазақстан Республикасының заңдарымен белгіленбегенде, ұзақтығы жетпіс күнтізбелік күнге босанғанға дейін және елу алты күн (күрделі босанғанда және екі немесе одан көп бала туған жағдайда – жетпіс күн) босанғаннан кейін демалыстар беріледі.

Демалыстарды есептеу жиынтықпен саналады және әйелге демалыс босанғанаға дейін іс жүзінде пайдаланылған күндердің санына және жұмыс берушіде жұмыс істеген ұзақтығына қарамастан, толығымен ұсынылады.

Жаңа туған баланы асырап алған қызметкерлерге (ата-анасының біреуіне) асырап алған күннен бастап, бала туған күннен елу алты күн өткенге дейінгі кезеңге демалыс ұсынылады. 

Жүктілігі және тууы бойынша, жаңа туған баланы асырап алған қызметкерлерге демалысты төлеуге қатысты, жұмыс беруші, егер ол еңбек және ұжымдық шарт жағдайларымен, жұмыс берушінің актімен көзделген болса, жүктілігі және тууына, жаңа туған баланы (балаларды) қызды (ұлды) асырап алуға байланысты кірістен айырылған жағдайға, міндетті әлеуметтік сақтандыру туралы Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес жүзеге асырылған әлеуметтік төлем сомасын алып тастаумен, жүктілігі және тууы бойынша, жаңа туған баланы асырап алған қызметкерлерге демалысты орташа айлық жалақысын сақтаумен төлейді.  

Жұмыс беруші жұмысшыға бала үш жасқа толғанға дейінгі мерзімге күтім бойынша еңбекақысы сақталмайтын демалысты ұсынуға міндетті. Ата-ананың таңдауы бойынша бұл не әкесі, не шешесі не баланы жалғыз  тәрбиелейтін ата-ана, сондай-ақ іс жүзінде баланы тәрбиелейтін баланың туысы не жаңа туған баланың асырап алушысы болуы мүмкін.

Бұл демалыс қызметкердің жазбаша өтініші негізінде толығымен немесе бөлек-бөлек пайдаланылуы мүмкін. Сонымен бірге, демалыс кезінде қызметкердің жұмыс орны (лауазымы) сақталады. 

Бала үш жасқа толғанға дейінгі мерзімге күтім бойынша еңбекақысы сақталмайтын демалыс уақыты, егер өзге Қазақстан Республикасының заңдарымен көзделмесе, жалпы еңбек өтіліне, мамандығы бойынша еңбек өтіліне саналады. 

Бала үш жасқа толғанға дейінгі мерзімге күтім бойынша еңбекақысы сақталмайтын демалысы аяқталмағанға дейін жұмысқа шыққан жағдайда, қызметкер жұмыс берушіні жұмыс басталғанға дейін бір ай бұрын өз  ниеті туралы ескертуге міндетті.

Осы дәрежедегі қызметкерлермен еңбек шартын бұзуға жұмыс берушінің – заңды тұлғаның жұмысы тек жойылған кезде не жұмыс берушінің – жеке тұлғаның қызметі тоқтатылған кезде; қызметкердің біліктілігінің жеткіліксіздігі себебінен атқаратын лауазымына немесе орындалатын жұмысқа сәйкес еместігі және қызметкер сот актісіне сәйкес одан әрі жұмыс істеу мүмкіндігі болмайтын жемқорлық құқық бұзушылық жасағаны анықталған кезде жол беріледі. 

Жарияланған күні: 05-06-2023  : 15:36  

---

Егер пациент медицина қызметкеріне алғысын ​ білдірсе, бұл – үлкен құрметтің белгісі, еңбегін бағалау..

[...]
Жарияланған күні: 26-12-2023  : 15:50  

ҚЫЗЫЛШАНЫҢ ЖҮКТІ ӘЙЕЛГЕ ӘСЕРІ!

Қызылша жүкті әйелге неліктен қауіпті? Жүкті әйелдерде пневмония түріндегі асқынулар жиі кездеседі, бұл қызылшаның асқынуынан болатын өлім-жітім деңгейін және шын мәнінде жүктіліктің өзін арттырады. Мұндай әйелдердің ауруханаға түсу ықтималдығы жоғары. Қызылша ұрықта туа біткен ақауларды тудырады ма? Қызылша [...]
Жарияланған күні: 01-12-2023  : 15:47  

"Сұрақ-Жауап" рубрикасы

1.​Қызылша жүктілік кезде қандай​ қауіп төндіреді? Жүктілік кездегі қызылша болашақ анаға да, оның әлі туылмаған баласына да ауыр асқынуларға әкелуі мүмкін. Кейбір жағдайларда ол​қызылша пневмониясына, өкпенің қабынуына айналуы мүмкін. Болашақ аналардағы қызылшаны диагностикалау. Егер әйел жүктілікті жоспарласа, оған инфекцияға қарсы антиденелерді анықтау [...]
Жарияланған күні: 23-11-2023  : 17:12  

ҚЫЗЫЛША: АЛҒАШҚЫ БЕЛГІЛЕРІ МЕН ПРОФИЛАКТИКАСЫ

[...]
Жарияланған күні: 06-11-2023  : 10:48  

ВАКЦИНАЦИЯЛАУ - ҚЫЗЫЛШАДАН ЖАЛҒЫЗ, ТИІМДІ ЖӘНЕ ҚАУІПСІЗ ҚОРҒАНЫС - ДЕНСАУЛЫҚ САҚТАУ МИНИСТРЛІГІ

Қазақстанда қызылша ауруының 4306 жағдайы тіркелді, оның 3581-і немесе 83%-ы 14 жасқа дейінгі балалар. Эпидемиологтар атап өткендей, инфекциялық ауруды жұқтырудың 70% немесе 3006 жағдайы вакцинацияланбаған балаларға тиесілі, оның ішінде вакцинациялаудан бас тарту себебінен – 1 714, медициналық қарсы көрсетілімдер – 572, егу жасына жетпеу – 648, өзге [...]
Жарияланған күні: 06-11-2023  : 10:33  

ҚЫЗЫЛША АУРУЫНАН САҚТАНЫҢЫЗ!

Қызылша (корь) — ауа тамшылары арқылы жұғатын жедел инфекциялық ауру. Вирус ағзаға тыныс жолдары арқылы еніп, кілегейлі қабатында көбейеді. Одан кейін қан арқылы бүкіл ағзаға тарап, бауырды, тамақ безін, өкпені және сүйек кемігін, яғни жілік майын зақымдайды. Денеге бөрітпе шығады. Қызылшаның бөртпе шығу кезеңі сатылы түрде өтеді. [...]
Жарияланған күні: 06-11-2023  : 10:14  

Аурудың бастапқы сатыларында әйелдердің көпшілігінде симптомдар білінбейді

Патологияны уақытылы анықтау үшін сүт безін тұрақты түрде тексеріп отыру қажет. Өзін-өзі тексеру етеккірдің келуі аяқталғаннан кейін 7-10 күннен кейін, кеудедегі ауырсыну мен ісіну кезінде жүргізілуі тиіс. Сол жақ сүт безін тексеру үшін сол қолыңызды бастың артына қойыңыз және керісінше. Алдыңғы 3-4 саусақты [...]
Жарияланған күні: 31-10-2023  : 10:05  

КАТАМНЕЗ КАБИНЕТІ

Біздің Перинаталдық орталықта КАТАМНЕЗ КАБИНЕТІ 2019 жылдан бері жұмыс жасап келеді. Кабинеттің негізгі ​ міндеті - перинаталдық кезеңде ауыр жағдайға тап болған, шала туылған нәрестелерге постнатальдық кезеңде медициналық көмек көрсету. Сонымен қатар, бұл кабинетте  шала туылган, əр турлі жүйелерінде ақаулары бар, тыныс жетіспеушілік синдромы болған, туа [...]
Жарияланған күні: 30-10-2023  : 17:12  

ЖYКТІЛІК ЖӘНЕ ТҰМАУ

Жүкті әйел мен нәресте үшін тұмау ауыр зардаптарға әкелуі мүмкін. Тұмау жұқтырған жүкті әйелдерде пневмония және мерзімінен бұрын босану сияқты асқынулардың даму қаупі жоғары. Одан бөлек, түсік тастау немесе нәрестенің аз салмақпен туылу қаупін де арттырады. Сонымен қатар, тұмау дене қызуын жоғарылатады. Ол дамып келе жатқан ұрық үшін [...]
Жарияланған күні: 30-10-2023  : 14:27  

ЖҮКТІЛІК КЕЗЕҢІНДЕГІ КӨҢІЛ-КҮЙ

Болашақ аналар барынша стреске берілмеуі керек екенін білсе де, оның себеп-салдары неге апарарын нақты білмеуі мүмкін. Аяғы ауыр әйел күйгелектік, ашушаңдық сияқты жағымсыз эмоцияға берілсе, гормональді жағдайы да оған жауап береді. Бала құрсақта жатқан кезде көктамыр торы болмайды да, жағымсыздық туғызатын гормондар шарана [...]
Жарияланған күні: 27-10-2023  : 14:30  

Жүктілік кезіндегі ҮРЕЙ ТУҒЫЗАТЫН БЕЛГІЛЕРДІ дер кезінде анықтай біліңіз!

Жүкті әйел мынадай белгілер пайда болса, медицина қызметкеріне хабарласуы керек: Қынаптан қан кеткенде; Унемі бас ауырғанда, көз алдында дақтар немесе жарқылдау пайда болуымен бірге жүретін көру қабілтінің бұзылуы; Кенеттен қол немесе бет ісінгенде Дене қызуынның 38С-қа дейін және одан жоғары [...]
Жарияланған күні: 24-10-2023  : 11:16  

ҚАЗАҚСТАНДАҒЫ СЕРІКТЕСТІК БОСАНУ: ЖҮКТІ ӘЙЕЛ НЕНІ БІЛУІ МАҢЫЗДЫ

Қазақстанда серіктестік босану сән үрдісі болудан қалды және әдеттегі практикаға айналды. Әйелдер босану кезінде қолдаудың қаншалықты маңызды екенін түсінді және жақын жерде үздіксіз көмек көрсетуге дайын адамды қалайды. Қазақстанда акушерлік-гинекологиялық көмек көрсету стандарты бар. Осы стандартқа сәйкес, босану бөлімшесінде [...]
Жарияланған күні: 24-10-2023  : 11:14  

ЕГЕР СІЗ АУЫЛ ТҰРҒЫНЫ БОЛСАҢЫЗ, МӘМС МҮМКІНДІКТЕРІН ҚАЛАЙ ПАЙДАЛАНУҒА БОЛАДЫ?

Бізге ауыл тұрғындары медициналық сақтандыру қаражаты есебінен медициналық көмекті қалай алуға болады және шұғыл жағдайда көмек көрсетіледі ме деген сұрақты жиі қояды. Біз сіздер үшін ауылдық пациенттің маршруты белгіленген жадынамаларды арнайы дайындадық.   [...]
Жарияланған күні: 10-10-2023  : 12:18  

2024 ЖЫЛЫ БІРЫҢҒАЙ ЖИЫНТЫҚ ТӨЛЕМ БОЛМАЙДЫ: МӘМС-КЕ ҚАЛАЙ ТӨЛЕМ ЖАСАЙМЫЗ?

БЖТ бастапқыда уақытша төлем ретінде 5 айға – 2019 жылдың 1 қаңтарынан 2024 жылдың 1 қаңтарына дейін енгізілді. Келесі жылдан бастап бұл төлем түрі болмайды. 2024 жылы сақтандырылған мәртебесін жоғалтпау үшін, азаматтар: • Жеке кәсіпкер ретінде тіркеліп, 1,4 ең төменгі жалақы мөлшерінің 5% төлей [...]
Жарияланған күні: 03-10-2023  : 16:19  

Емханаға тіркелу науқаны туралы не білуіңіз қажет?

[...]
Жарияланған күні: 19-09-2023  : 17:46  

Бірқатар шетелдік азаматтарды емханаға тіркеу ережелері өзгерді

15 қыркүйектен бастап алғашқы медициналық-санитарлық көмек көрсететін ұйымдарына еркін тіркелу бойынша жыл сайынғы науқан басталады. Биыл еңбек мигранттары – шетелдіктерді емханаға тіркеу ережелері өзгерді. Енді олар емханаға келісімшартпен немесе ЕРІКТІ медициналық сақтандырумен, сондай-ақ ЖҮКТЕЛГЕН медициналық сақтандыру шартымен барулары керек. Жаңа ережелер [...]
Жарияланған күні: 19-09-2023  : 17:42  

МӘМС жарналарын Халық банкінің мобильді қосымшасы арқылы қалай төлеуге болады

[...]
Жарияланған күні: 19-09-2023  : 17:35  

Каспи банктің мобильді қосымшасы арқылы МӘМС жарналарын қалай төлеуге болады

[...]
Жарияланған күні: 19-09-2023  : 16:13  

АШЫҚ ЕСІК КҮНІНЕ шақырамыз!

Құрметті ХАНЫМДАР! Сіздер үшін 2023 жылдың 09 қыркүйек күні ​ АШЫҚ​ ЕСІК КҮНІН өткізеді! Білікті мамандар Сіздерді мазалаған сұрақтар бойынша тегін кеңес береді! ​Өтетін жері: Ақтау 34 ш/а, Облыстық перинаталдық орталық, емхана бөлімі. Өтетін уақыты:​ 09.00-ден 13.00-ге дейін [...]
Жарияланған күні: 06-09-2023  : 12:18  

Ауруханаға жатқызу бюросы

Ауруханаға жатқызу бюросының ақпараттық жүйесі пациенттер мен медицина мамандарына ұйымдық мәселелерді тез және тиімді шешуге көмектесетін заманауи шешім болып табылады.  [...]
Жарияланған күні: 04-09-2023  : 17:14  

Тұрғындар және аниматорлар мен музыка иелерінің ҚАПЕРІНЕ

Құрметті  достар! Қазіргі таңда Маңғыстау облыстық перинатальдық​орталығы ғимаратының кіре беріс алдында​ ​ сәбилерді​ үйге шығару​шарасының біздің күнделікті қызметімізге кері әсерін тигізетіндігін бұдан бұрын бірнеше рет  БАҚ құралдары, әлеуметтік желілер арқылы айтып та, жазылып та келді.  Қанша ескерткенмен қарапайым халық та, аниматорлар да  думан [...]
Жарияланған күні: 18-08-2023  : 16:55  

1-7 тамыз –Дүниежүзілік ана сүтімен қоректендіру апталығы

Жас аналарға кеңес! МАСТИТ — сүт безінің қабынуы​. Сүттің жиналып қалуы уақытылы емделмегенде, емшек ұшындағы жаралардың салдарынан емшекке зиянды бактериялар түскен кезде емшектің қабынуы орын алады. Бұл ауруды ғылыми тілде «Мастит» деп атайды. Мастит пайда болғанда емшекте қызыл және қызуы жоғары дақтар шыға келеді. Мұндайда әйелдің [...]
Жарияланған күні: 04-08-2023  : 17:05  

1-7 тамыз –Дүниежүзілік ана сүтімен қоректендіру апталығы

АНАЛАРҒА КЕҢЕС Сәбиді емізу барысында кездесетін қиындықтар: ЕМШЕК ҰШЫНДА  пайда болатын ауырсынулар мен жаралар баланы емшектен ұқыпсыз алған кезде пайда болып жатады. Олай болмас үшін сәбиді ешқашан емшектен жұлып алғандай бірден ажыратпаңыз. Еміп жатқан кезде кішкентай саусағыңыздың бірімен езуіне жаймен басыңыз. Сол кезде ол еріндерін емшектен [...]
Жарияланған күні: 04-08-2023  : 16:57  

Азаматтарды жеке қабылдау

[...]
Жарияланған күні: 10-07-2023  : 11:58